Betonowe schody, betonowe donice, betonowe chodniki – beton towarzyszy nam wszędzie. Ale czy kiedykolwiek zastanawialiśmy się czym właściwie jest i jakie są jego rodzaje? Sprawdźmy, co warto wiedzieć o tym materiale.
Czym jest beton?
Co to jest beton? Beton jest wszechstronnym i powszechnie stosowanym materiałem budowlanym powstałym z połączenia cementu, kruszywa (piasku, żwiru lub grysu), wody i ewentualnych domieszek czy dodatków. Po wymieszaniu tych składników zachodzi reakcja chemiczna zwana hydratacją cementu, która powoduje twardnienie mieszaniny. W efekcie powstaje twardy, odporny na ściskanie materiał.
Beton występuje w wielu rodzajach i może mieć różne właściwości – od bardzo lekkiego po wyjątkowo ciężki. Wraz z rodzajem zmienia się także jego podatność na wykonywane na nim prace np. na precyzyjne cięcie betonu czy odwierty w betonie. Wszystko zależy od rodzaju użytych surowców. To materiał niezwykle wszechstronny – służy do budowy fundamentów, stropów, dróg, a nawet rzeźb czy elementów architektury miejskiej.
Jakie są rodzaje betonu?
Beton można podzielić na różne rodzaje. Najprościej jednak sklasyfikować go, przyjmując konkretne kryteria, np.:
Podział betonu według miejsca produkcji
Beton zwykły jest przygotowywany bezpośrednio na budowie. Jego skład może być mniej kontrolowany, przez co trudniej zagwarantować powtarzalność właściwości. Gęstość wynosi co najmniej 2000 kg/m³, uziarnienie powyżej 8 mm. Składa się z cementu portlandzkiego lub hutniczego, piasku oraz żwiru lub grysu. Może zawierać dodatki jak przyspieszające wiązanie czy napowietrzające. Używany do produkcji belek, słupów, stropów.
Beton towarowy jest produkowany w betoniarniach w sposób przemysłowy oraz dostarczany na budowę betonomieszarkami lub betonowozami. Mieszanka do betonu towarowego zawiera cement, wodę, kruszywa oraz domieszki uszlachetniające. Beton towarowy stosowany jest na konstrukcje nośne i drogi.
Podział betonu według gęstości
Beton lekki o gęstości 800–2000 kg/m³. Powstaje w wyniku użycia lekkich kruszyw jak keramzyt czy agloporyt. Jego zastosowania to: płyty stropowe i ścienne, bloczki ścienne, wylewki wyrównawcze, nadproża .
Beton zwykły (normalny) to beton, którego gęstość zawiera się między 2000 a 2600 kg/m³. Do mieszanki dodawane jest kruszywo naturalne. Stosowany w fundamentach, ścianach, stropach, słupach – klasyczne elementy konstrukcyjne .
Beton ciężki o gęstości powyżej 2600 kg/m³, powstaje dzięki użyciu specjalnych kruszyw (baryt, magnetyt, hematyt). Jest wykorzystywany tam, gdzie potrzebna jest nie tylko solidna konstrukcja, ale i osłona przed promieniowaniem, np. w elektrowniach atomowych, składowiskach odpadów promieniotwórczych, laboratoriach medycznych .
Podział betonu ze względu na metodę zagęszczania
Beton natryskowy (torkret) jest stosowany metodą bezpośredniego natrysku na powierzchnię. W wersji „suchej” składniki mieszanki są mieszane osobno, a woda dodawana w dyszy natryskowej. W wersji „mokrej” mieszanka jest już zmieszana z wodą i rozpylana. Służy do renowacji, wzmacniania konstrukcji, murów oporowych i tuneli.
Beton wirowany to gotowa mieszanka, która umieszczana jest w formie, a następnie wirowana. Dzięki temu zwiększona jest gęstość, wytrzymałość, a materiał staje się bardziej odporny na warunki atmosferyczne i chemiczne.
Beton próżniowy to beton, którego produkcja polega na odessaniu części wody za pomocą pomp próżniowych i mat odsączających. W efekcie powstaje beton o mniejszej skłonności do kurczenia się, większej gęstości i stabilności. Znajduje zastosowanie w podłogach przemysłowych.
Beton wałowany – w tym typie betonu, mieszanka nakładana jest poziomo, a następnie zostaje zagęszczona przy użyciu walca. Nie może mieć ona zbyt dużo, ani za mało wody, ponieważ beton po związaniu musi zachować wysoką jakość i zapewniać bardzo dużą trwałość. Ten rodzaj betonu stosowany jest do budowy dróg.
