Splittery światłowodowe – jak działają i gdzie się je stosuje?
W nowoczesnych sieciach światłowodowych, zwłaszcza w architekturze FTTH (Fiber To The Home), kluczowym komponentem pasywnym są splittery optyczne. To one umożliwiają podział sygnału optycznego z jednego źródła na wielu odbiorców, co pozwala efektywnie rozprowadzić sygnał z centrali do setek klientów końcowych – bez potrzeby aktywnych urządzeń pośrednich.
Jak działa splitter światłowodowy?
Splitter optyczny to komponent pasywny, który dzieli wiązkę światła w światłowodzie na określoną liczbę sygnałów wyjściowych. Działa zgodnie z zasadą dzielenia mocy optycznej – sygnał wejściowy (np. z OLT) rozkładany jest równomiernie lub według ustalonej proporcji między porty wyjściowe, kierowane dalej do klientów (ONT).
Przykład: splitter 1×8 dzieli sygnał wejściowy na 8 sygnałów wyjściowych, z których każdy ma ok. 1/8 mocy pierwotnej (czyli ok. –9 dB strat przy idealnych warunkach).
Rodzaje splitterów optycznych
Wyróżniamy dwa główne typy splitterów światłowodowych:
1. Splittery FBT (Fused Biconical Taper)
Technologia oparta na łączeniu i rozciąganiu dwóch lub więcej włókien światłowodowych.
Czułe na długość fali – preferowane w systemach punkt-punkt lub tam, gdzie spektrum sygnału jest znane.
Tanie w produkcji, ale mniej stabilne w szerokim zakresie temperatur i fal.
2. Splittery PLC (Planar Lightwave Circuit)
Oparte na falowodach zintegrowanych na płytkach kwarcowych (krzemowych).
Zapewniają lepszą równomierność podziału, stabilność temperaturową i kompaktowy rozmiar.
Standard branżowy dla rozgałęzień w sieciach GPON, XGS-PON i innych systemach FTTH.
Dostępne w wersjach 1×2, 1×4, 1×8, aż do 1×64 i w konfiguracjach symetrycznych (1xN) lub asymetrycznych (2xN).
Sposób montażu i obudowy splitterów
Splittery oferowane są w różnych wersjach mechanicznych i opakowaniach:
Mini module / bare fiber – do integracji wewnątrz muf lub przełącznic.
Box typu ABS – wygodna instalacja w punktach dystrybucyjnych.
Kasetowe / rackowe – do montażu w szafach 19”.
Splittery w mufie – gotowe rozwiązania do sieci zewnętrznych (IP68).
Gdzie stosuje się splittery?
Splittery światłowodowe są niezbędne w sieciach:
FTTH – rozdzielają sygnał z OLT na wielu użytkowników końcowych.
FTTB / FTTC – jako elementy podziału sygnału w punktach agregacyjnych.
PON (GPON, XGS-PON) – zgodne z architekturą pasywną typu punkt-wielopunkt.
Systemy monitoringu CCTV IP – gdzie jedno źródło musi zasilić wiele kamer.
Infrastruktura kampusowa / przemysłowa – wszędzie tam, gdzie trzeba rozgałęzić sygnał optyczny bez aktywnej elektroniki.
Na co zwracać uwagę przy wyborze splittera?
Typ złączy (najczęściej SC/APC, SC/PC – zależnie od sieci)
Typ włókna (G.657.A1, A2 – zalecane do ciasnych promieni gięcia)
Współczynnik strat wtrąceniowych i odbiciowych
Temperaturowa stabilność działania
Zgodność z normami Telcordia GR-1209 / 1221
Złącza i spawy w splitterach światłowodowych – jak zapewnić niezawodność i kompatybilność w sieciach FTTH
Splittery optyczne, choć pozornie proste jako komponenty pasywne, w praktyce wymagają przemyślanego doboru złączy światłowodowych oraz odpowiedniej technologii zakończenia włókien. To właśnie jakość i kompatybilność połączeń decydują o stabilności transmisji, poziomie strat sygnału i trwałości infrastruktury FTTH. W tym artykule omówimy, jakie złącza są stosowane w splitterach FTTX, jak wykonuje się ich integrację ze światłowodem oraz kiedy stosować spawanie.
Typy złączy światłowodowych stosowanych w splitterach
Najczęściej spotykane złącza w splitterach to:
SC/APC – standard sieci FTTH i GPON
Złącze z ferrulą 2,5 mm, zakończone pod kątem 8°.
Zapewnia bardzo niski poziom odbić optycznych (Return Loss >60 dB).
Obowiązkowe w systemach GPON, XGS-PON, FTTx – wszędzie tam, gdzie istotna jest jakość odbicia sygnału.
SC/PC – do prostych aplikacji
Wersja z prostym czołem ferruli (Physical Contact).
Return Loss rzędu ~40 dB – wystarczająca dla systemów punkt-punkt lub aplikacji przemysłowych.
Stosowane w starszych instalacjach lub gdzie APC nie jest wymagane.
LC/UPC – w systemach wysokiej gęstości
Mniejsze złącze (ferrula 1,25 mm), często używane w centrach danych.
W splitterach stosowane rzadziej – głównie w rozwiązaniach niestandardowych (np. CWDM, DWDM, racki 1U).
E2000 APC – dla wymagających aplikacji
Najwyższy standard złącza światłowodowego – ferrula z samoczynną zasłoną czoła.
Return Loss >65 dB, bardzo wysoka odporność na kurz i promieniowanie.
Stosowane w przemysłowych aplikacjach specjalnych, energetyce, petrochemii – tam, gdzie istotne są najwyższe standardy niezawodności.
Cellco oferuje możliwość wykonania splitterów z fabrycznym zakończeniem E2000 na specjalne zamówienie.
Fabryczne zakończenie splitterów – pigtail czy patchcord?
Splittery PLC dostarczane są najczęściej w dwóch wersjach:
1. Zakończone pigtailami (półfabrykat)
Krótkie odcinki włókna z fabrycznie zamontowanym złączem (np. SC/APC), gotowe do spawania.
Najczęstszy wybór przy montażu w mufach, przełącznicach lub puszkach rozgałęźnych.
Wymaga spawania z kablami dystrybucyjnymi – pozwala zachować bardzo niski poziom strat (<0,15 dB/spaw).
2. Zakończone patchcordami (gotowe)
Splitter z fabrycznie zainstalowanymi patchcordami (np. 1 m długości, SC/APC).
Do stosowania głównie w szafach i przełącznicach rackowych.
Skraca czas instalacji, ale wymaga miejsca i uwzględnienia promienia gięcia kabli.
Spawanie złączy splitterów – praktyczne aspekty
Integracja splitterów z siecią odbywa się zazwyczaj przez spawanie pigtaili do kabli magistralnych lub abonenckich. Aby uzyskać niezawodne połączenie, należy spełnić kilka warunków:
✔ Dobór odpowiedniego włókna
Splittery Cellco oferowane są najczęściej z włóknem G.657.A1 lub G.657.A2, które zapewniają niski promień gięcia i kompatybilność z G.652.D (standard operatorów).
✔ Czyszczenie i przygotowanie włókien
Nawet najlepszy spaw nie zapewni niskich strat, jeśli włókna nie będą czyste i precyzyjnie przygotowane.
Użycie stripperów termicznych i alkoholu izopropylowego jest standardem.
✔ Spawarka z automatyczną korekcją łuku
Najlepiej używać spawarek typu core alignment.
Dobrze wykonany spaw = strata ≤0,1 dB (dla standardu Telcordia GR-326).
✔ Zabezpieczenie połączenia
Spaw umieszczany jest w osłonce termokurczliwej i tackach spawów w mufach lub przełącznicach.
Kiedy stosować adaptery?
W przypadku splitterów w obudowach ABS, rackach i kasetach, zakończenia pigtaili wprowadza się do adapterów optycznych, które zapewniają możliwość łączenia/rozłączania.
Najczęstsze adaptery to:
SC/APC simplex
SC/APC duplex
LC duplex
E2000 APC (w wersji premium)
Dzięki temu można stosować patchcordy o dowolnej długości, dopasowując instalację bez konieczności spawania – np. w punktach GPON z dużą rotacją abonentów.
Splittery Cellco – pełna personalizacja złączy
Cellco oferuje produkcję splitterów PLC w wersji custom:
Dowolny typ złącza (SC/APC, SC/PC, LC/UPC, E2000/APC, MU, DIN)
Dowolna długość pigtaili/patchcordów
Zakończenia jedno- lub dwustronne
Oznaczenia portów zgodnie z wymaganiami klienta
Splittery 1xN oraz 2xN, a także kaskadowe (1x4x4, 2x8x8) na życzenie
Dobór odpowiednich złączy oraz technika integracji splitterów światłowodowych mają kluczowe znaczenie dla jakości działania sieci FTTH. Wysokiej klasy złącza SC/APC i E2000, precyzyjne spawy oraz odpowiednie adaptery zapewniają niskie straty i trwałość instalacji – co przekłada się na niezawodność usług operatorskich.
